Ο τίτλος δεν επιλέχθηκε ως ελκυστική πρόκληση ανάγνωσης αλλά διότι αποδίδει ουσιαστικά την κατάσταση που βιώνουν οι ειδικευόμενοι Ογκολογίας στην καθημερινή άσκηση της ιατρικής πράξης στα διάφορα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας. Όπως όλοι οι ψυχιατρικοί ασθενείς με διχασμένη προσωπικότητα, οι νέοι ογκολόγοι αναπτύσσουν και εκδηλώνουν δύο διαφορετικούς ψυχισμούς, δύο διαφορετικά «εγώ».
Από τον
Κωνσταντίνο Τσιγαρίδα
ΠΓΝΑ “Αττικόν”
Η πρώτη πλευρά, η επιστημονική προσωπικότητα του καθενός από εμάς, περιγράφεται ως ένας σκληρός δίσκος όπου διαρκώς εισέρχονται, επεξεργάζονται και καταχωρούνται εξειδικευμένες πληροφορίες από πολλές διαφορετικές μορφωτικές πηγές. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνει ειδική μνεία στην διαμορφωθείσα κατάσταση της εκπαίδευσης στην ογκολογία : Όλοι οι νεότεροι ογκολόγοι αναγνωρίζουμε πως κατέχουμε μία ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση στον ανταγωνισμό της συνεχούς εκπαίδευσης. Μας προσφέρεται γενναιόδωρα η δυνατότητα συνεχούς και εξειδικευμένης ενημέρωσης από τους πλέον έμπειρους και καταξιωμένους ογκολόγους , με ιδιαίτερη μάλιστα θέληση και ζήλο κατά την διεξαγωγή των μαθημάτων της ΕΑΚΟ. Επιπλέον τυγχάνουμε απεριορίστων δυνατοτήτων συμμετοχής στα επιμέρους συνέδρια χωρίς καμία επιβάρυνση, ακόμη και εκτός των συνόρων της χώρας. Γίνεται έντονη καθοδήγηση στην δημιουργία και παρουσίαση εργασιών με αποκορύφωμα το ετήσιο συνέδριο της ΕΟΠΕ καθώς και τα παραγωγικότατα κλινικά φροντιστήρια που οργανώνονται αποκλειστικά για την εκπαίδευσή μας ανά την Ελλάδα, αρίστης οργάνωσης και υψηλών παροχών, δεδομένα ασύλληπτα για την γενικότερη κατάσταση της χώρας.
Παράλληλα σε επίπεδο Νοσοκομείου ο κάθε ειδικευόμενος ακολουθεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κλινικής του. Στην δική μας κλινική «φορτώνουμε» στον σκληρό δίσκο όσες περισσότερες πληροφορίες αντέχει ο καθένας από εμάς με καθημερινά πρωινά μαθήματα( στις 7 π.μ. βάρβαρα), εβδομαδιαίες παρουσιάσεις και τρίμηνες εργασίες, δραστηριότητες που λιγότερο ή περισσότερο ακολουθούνται σε όλες τις κλινικές της χώρας.
Έτσι λοιπόν ο κάθε εκκολαπτόμενος ογκολόγος έχει τεράστιες δυνατότητες εμπλουτισμού της επιστημονικής προσωπικότητάς του διαρκώς και ποικιλοτρόπως. Μπορείτε εύκολα να ιδιοποιηθείτε τον εσωτερισμό ενός νέου ειδικευόμενου που επιστρέφει στην κλινική του το πρωί της Δευτέρας μετά από ένα τριήμερο σεμινάριο της ΕΑΚΟ. Ενθουσιασμένος, γεμάτος πληροφορίες, που θέλει να επικοινωνήσει, να παρουσιάσει, να διελεγχθεί, λίγο να επιδείξει, ίσως και να τολμήσει να προτείνει και να υποστηρίξει όσα άκουσε και τον έπεισαν, αισιόδοξος για την επιστήμη του και για το δικό του μέλλον σε αυτή.
Εκείνη ακριβώς την στιγμή εξέρχεται και εκδηλώνεται το δεύτερο «εγώ» της διχασμένης προσωπικότητας που είχε σιγάσει όλο το τριήμερο, το ρεαλιστικό εγώ, η μίζερη πλευρά του εαυτού μας. Ο πυροδοτικός μηχανισμός είναι όλες εκείνες οι πληροφορίες που επίσης δίδονται από όλες τις συνιστώσες των ίδιων πάντα κλινικών. Το φαρμακείο της κλινικής που κοινοποιεί πως δεν υπάρχει bevacizumab γιατί η εταιρία δεν πληρώθηκε, το cetuximab ήρθε ονομαστικά για κάποιους και σε περιορισμένες ποσότητες, ο IΦΕΤ απέρριψε δύο αιτήσεις σκευασμάτων, κάποια σκευάσματα δεν υπάρχουν στην αγορά, κάποιες άλλες παραγγελίες δεν εγκρίθηκαν από την διοικήτρια και λόγω έλλειψης για τους δικαιούχους προνοίας δεν υπάρχουν τα μισά σχεδόν σκευάσματα που ζητάμε.
Αν κάποιος πιστεύει πως η περιγραφή είναι υπερβολική μπορεί απλά να σκεφτεί την επαναλαμβανόμενη κατάσταση όπου η επιστημονική προσωπικότητα σχεδιάζει χορήγηση ενός TPF σε νέο ασθενή HNSCC ή ενός FOLFIRINOX σε παγκρεατικός καρκίνος και η μίζερη ρεαλιστική προσωπικότητα του ψιθυρίζει κυνικά πως δεν έχει άλλα port a cath το νοσοκομείο και πως η παραγγελία είναι εξωσυμβατική και χρειάζεται τουλάχιστον 40 ημέρες, ο ασθενής είναι άνεργος και δεν δύναται να το υποστηρίξει ιδιωτικά.. Οκ, μάλλον θα πάρει cis-txt ο πρώτος και gem o δεύτερος.
Σκεφτείτε επίσης τον εσωτερικό πόλεμο όταν το επιστημονικό «εγώ» έχει καταλήξει πως εάν ο ασθενής είναι all RAS wild type θα προσθέσει TKI και το δεύτερο «εγώ» πληροφορεί σαρκαστικά πως στο νοσοκομείο γίνεται μόνον K-ras με έκδοση αποτελεσμάτων σε 40 ημέρες λόγω φόρτου, με τον ασθενή να δυσανασχετεί λόγω κόστους να το ακολουθήσει ιδιωτικά (ευτυχώς γίνεται πλέον δωρεάν).
Την άνιση διαμάχη όταν έχεις αποφασίσει πως θα εξετάζεις κλινικά τον κάθε άρρωστο και θα ακούς όλα τα αναφερόμενα συμπτώματά του προς σύγκριση με τα σημειολογικά σου ευρήματα και τότε η μίζερη πλευρά σε ενημερώνει πως έχεις 15 θεραπείες ανά ειδικευόμενο, με ενημέρωση, συνταγογράφηση εξετάσεων και φαρμάκων και επιπλέον 5-10 εμβόλιμους που δεν έχουν χρόνο και σου φωνάζουν ταυτόχρονα. Και ακριβώς εκείνη τη στιγμή συνήθως καταρρέει το σύστημα συνταγογράφησης.
Τον διχασμό προσωπικότητας καλλιεργεί και εντείνει ο παραλογισμός της αντιφατικότητας όταν την Παρασκευή λαμβάνεις αεροπορικό tripboard και φιλοξενείσαι σε συνεδριακούς χώρους με άρτια τεχνολογική υποστήριξη σε ωραία ξενοδοχεία και παρατηρείς πως η τιμή του δωματίου αντιστοιχεί στο 15ήμερο του μισθού σου, ενώ τη Δευτέρα ενημερώνεσαι πως δεν θα πληρωθείς τις εφημερίες που ξενύχτησες διότι έγινε υπέρβαση του κονδυλίου που παραχωρεί το κράτος για την ασφάλεια των ασθενών του. Ελπίζω να μην ακούγονται μοιρολατρικά αλλά είναι πράγματι έτσι.
Την Κυριακή το πρωί να αναλύεις πιθανά μελλοντικά project και νέες ιδέες για εργασίες και διδακτορικές διατριβές και την Δευτέρα να έρχεσαι αντιμέτωπος με μηδενικό λογαριασμό τραπέζης και την διάχυτη αντικειμενική ανασφάλεια της επόμενης ημέρας. Χωρίς κανένα φως νέων θέσεων και με τα ιδιωτικά ιδρύματα να ασφυκτιούν από άξιους Ογκολόγους και να ερημώνουν από ασθενείς με οικονομική δυνατότητα υποστήριξης των αναγκών περίθαλψής των, με αυξημένη προσφορά ιατρών σε συνθήκες μείωσης ζήτησης.
Έτσι αισθάνομαι την καθημερινότητα των νέων συναδέλφων. Στον εσωτερισμό του καθενός από εμάς βρίσκεται η απάντηση της υπερισχύουσας πλευράς, με τις πολλές δυσκολίες της διατήρησης της ισορροπίας ανάμεσά τους. Όταν μου ζητήθηκε από τον αδελφικό φίλο Μιχάλη Νικολάου να γράψω λίγα λόγια για το θέμα δεν περίμενα πως θα έβγαινε αυτό το ανορθόδοξο άρθρο. Ελπίζω να μην τον απογοήτευσα και να μην κούρασα όσους προσπάθησαν να το διαβάσουν, αλλά είναι μια βαθιά ειλικρινής αράδα με όλο το σεβασμό στους παλαιότερους, στους οποίους, υπογραμμίζω και πάλι, χρωστάμε πολλά! Αλλά και εκείνοι ως γενιά, ογκολογική και κοινωνική, ευθύνεται επίσης για πολλά αρνητικά που μας κληροδότησε.
Κλείνοντας θέλω να διευκρινίσω – ακόμη κι αν δεν έγινε αντιληπτή – την αισιόδοξη χροιά του υπογράφοντος για το μέλλον των νέων ογκολόγων, της ογκολογίας γενικότερα στη χώρα, καθώς επίσης και της ίδιας μας της χώρας. Μια αισιοδοξία που δεν είναι ουτοπική ή αβάσιμα ρητορική αλλά οργανώνεται και στηρίζεται στην διάθεση και στην δυνατή πρόθεση όλων μας. Πρόθεση να διαβάσουμε, να μάθουμε, να «παιδευτούμε», να βελτιωθούμε, να εξελιχθούμε και τέλος να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας και τους ασθενείς σε μία κοινή αναβάθμιση. Αναβάθμιση και για εμάς και για εκείνους, όχι τυφλά αλτρουιστικά αλλά συνετά παράλληλα. Σας ευχαριστώ για την υπομονή και ίσως την κατανόηση.
