Log In
13/10/2016

Ο Pablo και η Paloma Picasso, ένα ζευγάρι παράταιρα γάντια, και εμείς…..

gloves

Δεν θα πρέπει να μας ξενίζει η ευρηματικότητα του τμήματος marketing της φαρμακευτικής εταιρείας Pfizer να ονοματίζει ένα αντικαρκινικό φάρμακο νέας γενιάς Palbociclib (αναγραμματισμός του Pablo) και την συνοδό μελέτη που το στηρίζει Paloma – θυγατέρα του Pablo Picasso – fashion designer και businesswoman. Ο Οιδίπους και η θυγατέρα του Αντιγόνη φαίνεται ότι τους ξέφυγαν.

Προσεχώς ίσως προταθούν και άλλοι συνδυασμοί του τύπου François- Julie και Andreas-Mimi. Βλέπετε για την Ευρώπη των 27 είναι ξεκάθαρο, το φάρμακο ορίζεται ως εμπορικό προϊόν (1). Δουλειά του art director είναι το μήνυμα να είναι υπαινικτικό, να κλείνει το μάτι στον καταναλωτή σε μία σχέση συμμετοχική, με μια δόση συνενοχής, ότι καταλαβαινόμαστε τώρα. Η διαδρομή μπορεί να είναι  υποδόρια αλλά και ενδοφλέβια, θυμηθείτε το αντικαρκινικό φάρμακο Trustuzemab (σε μετάφραση: εμπιστευθείτε την χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων)  και πλείστα άλλα παραδείγματα.

Ίσως δεν θα πρέπει να κολλάμε σε αυτά, αν πίσω από τις λέξεις με  την παιγνιώδη διάθεση των διαφημιστών βρίσκεται μια ασφαλιστική δικλείδα με ρυθμιστικές αρχές (Ευρωπαϊκές ή Εθνικές) που ελέγχουν μια κολοσσιαία βιομηχανία.   Γιατί είναι πολλά που ενοχλούν. Είναι γεγονός ότι το 80% της έρευνας ανάπτυξης νέων φαρμάκων γίνεται από ιδιωτικές φαρμακευτικές εταιρείες με ομολογουμένως  μεγάλα ρίσκα  αλλά με τελικό κριτήριο το εμπορικό κέρδος. Τα οικονομικά μεγέθη δαπανών (δημόσιες ή ιδιωτικές)  για την υγεία είναι τρομακτικά, Αναλογισθείτε ότι για τις ΗΠΑ για το 2014 ήταν στα 2,6 τρισεκκατομμύρια ή 17,6% του ΑΕΠ.

 Ο ρόλος των ρυθμιστικών αρχών για την αξιολόγηση του συνόλου της περίθαλψης (Health Technology Assessments) -στη χώρα μας δεν υπάρχει τέτοιος θεσμός-, δίνει αφορμές για πολλά ερωτηματικά. Κατευθυντήριες γραμμές που ορίζονται από αυτούς (ΕΜΕΑ  για την Ευρώπη) έχουν το χαρακτήρα της υπερβολής, π.χ. εισήγηση για τη χορήγηση φαρμάκου με στατιστικό όφελος επιβίωσης 15 ημερών (που τελικά αποσύρθηκε), γιατί πραγματικά αρκετές φορές επαληθεύεται το Sergei Bubka effect (2).

 Ένα εκρηκτικό μείγμα για τις οικονομίες τις Ευρώπης είναι το συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 (άρα αυξημένη νοσηρότητα) και η εκθετική αύξηση των δαπανών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ( με πρωτοπόρο τον καρκίνο) (3).

Ποιες είναι οι προβλέψεις;  το 2025 θα χρεοκοπήσουν τα εθνικά συστήματα υγείας και των οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών. Οι καιροί το καλούν, κάτι πρέπει να γίνει. Στο πρόσφατο ASCO αναγγέλθηκε από τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ  το πρόγραμμα Cancer Moonshot 2020, 50  χρόνια μετά το φιλόδοξο  War on Cancer του Nixon. Υπάρχει ενθουσιασμός, αλλά πρέπει να εξασφαλισθεί ότι η βασική έρευνα, οι κλινικές μελέτες (4) και η πρόοδος πρέπει να είναι ασθενοκεντρική, να αξίζει τα λεφτά της και όλη η διαχείριση να γίνεται με διαφάνεια.

Πρέπει να δούμε όλο το πλάνο από την αρχή. Προσδοκούμε πολλά από την πρόσφατη συνάντηση στην Αθήνα των υπουργών Υγείας του Ευρωπαϊκού  νότου.

 Ειδικά στη χώρα μας, είναι μεγάλη στρέβλωση η στόχευση σε πανάκριβες φαρμακευτικές παροχές (υπακούοντας σε κατευθυντήριες γραμμές του ΕΜΕΑ) παραγνωρίζοντας ελλείψεις σε υγειονομικό υλικό μικρότατης αξίας, όπως γάντια και μη κάλυψη δαπανών για την κίνηση ασθενοφόρων ή την καθαριότητα. Η άνετη και αβασάνιστη παροχή νέων πανάκριβων αντικαρκινικών φαρμάκων προξένησε μεγάλη κατάπληξη στον J. Crown, ογκολόγο και γερουσιαστή του Ιρλανδικού κοινοβουλίου (5). Μια πρακτική που δεν ακολουθεί η χώρα του, που ως γνωστόν βγήκε από τα μνημόνια.

Πώς να συγκεράσουμε τα πράγματα όταν οι πολίτες θεωρούν το φάρμακο ως κοινωνικό αγαθό, ενώ η αγορά  ως εμπορικό προϊόν; Ποιον πείθει όταν αυτή προβάλλει την κοινωνική αξία μιας φαρμακευτικής αγωγής και παράλληλα διατηρεί μια πανάκριβη, απαράδεκτη και εκβιαστική τιμολογιακή πολιτική κόστους. Είναι ανατριχιαστική η αβασάνιστη συνηγορία αυτής της πολιτικής, όπως διατυπώθηκε από επίσημα χείλη από το βήμα του πρόσφατου συνεδρίου ογκολογίας της ΕΟΠΕ , (Ιωάννινα Μάιος 2016): “δεν με ενδιαφέρει για το τι γίνεται με άλλα θέματα περίθαλψης, το φάρμακο του, όμως, θα το πάρει”. Πώς  όμως θα βρεθούν πόροι για την πρωτοβάθμια περίθαλψη, την πρόληψη, την ψυχική υγεία κ.α.; Ακόμα πιο τραγική ήταν η άποψη συναδέλφου ότι, “όλοι έχουμε λερωμένη την φωλιά μας”, ως απάντηση στο σχόλιο γιατί δεν μας δόθηκαν στοιχεία για την ανάλυση κόστους/οφέλους στα καινοτόμα πανάκριβα φάρμακα.

Όσο για τους ασθενείς υπάρχει τεκμηριωμένη μελέτη (6) όπου η επιθυμία να πληρώσουν (wiliness to pay =WTP) για την περίθαλψη τους μεταφράζεται σε όφελος επιβίωσης τους. Παγιδευμένοι λοιπόν, γιατί η WTP έχει το αντεστραμμένο είδωλο της  PTW= payment for trade’s well-being (πληρωμή για το καλό της αγοράς). Παράταση ζωής που εξαργυρώνεται με εξοργιστική παράταση παράλογων κερδών με φάρμακα που σπάνε τα ταμεία (Blockbuster drugs).

Σκεφθείτε αυτήν την τεκμηριωμένη διαστροφή να οδεύει ερήμην της κοινωνίας. Αναρωτηθείτε τι σηματοδοτεί η έκπληξη ασθενούς (πραγματικό γεγονός στο νοσοκομείο Μεταξά): “δηλαδή, γιατρέ μου, τώρα κυκλοφορούν στις φλέβες μου 9000 ευρώ και δεν έχω 9 ευρώ στη τσέπη;”.

Νικόλαος Καρβούνης

Ογκολόγος Παθολόγος

ΕΑΝΠ Μεταξά

 

  1. European Commission: Health and Consumers Directorate General, Procedures for marketing authorization, June 2013.
  2. Επανηλλειμένες καταρρίψεις (14 σε δύο χρόνια) του παγκοσμίου ρεκόρ άλματος επί κοντώ, πόντο –πόντο κάθε φορά με αδρά αμοιβή, ενώ ενδεχομένως είχε την δυνατότητα να εξαντλήσει μιά και έξω τα όρια του.
  3. Υφαντόπουλος Ι, Πολιτική βασισμένη σε τεκμήρια: 1ο Συνεδριο “Πολιτική καί Διαχείριση του Καρκίνου, βέλτιστη πρακτική vs οικονομικοί περιορισμοί”. Αθήνα, Ιούνιος 2016 .
  4. Giaziou P, Altman DG et al. Reducing waste from incomplete or unusable reports of biomedical research, Lancet 2014;383: 267-76.
  5. Crown J, Επιστημονικό Forum : Τα νέα φάρμακα στη Ογκολογία, Αθήνα, Μάιος 2016.
  6. Guideline for the use of growth factors in the elderly. Report from the 2nd SIOG. Oncology Review, 2001; 16 (Suppl):1-4

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.

Newsletter

footer

Όροι Χρήσης

Κλινικές μελέτες ΕΟΠΕ

copyrights HTML